. İNTERNET YAYINCILIĞININ ORTAYA ÇIKIŞI VE GELİŞİMİ

Dünyada ve Türkiye’ de İnternet Medyası

•          İlk kez 1960’lı yıllarda özel laboratuvarlarda kullanılmaya başlanan İnternette amaç,bir noktada toplanan bilgilere aynı anda farklı birimlerin kolayca ulaşmasını sağlamaktır. Bu amaçla ilk kez İngiltere’de uygulamaya geçilmiştir. 1960’lı yılların sonunda Amerikan Savunma Bakanlığı’nın savunma amaçlı kurduğu bilgisayar ağı (ARPANET) bugünkü İnternetin prototipini oluşturmuştur. 1980’li yıllarda ABD tarafından MILNET adıyla askeri amaçlı kurulan ağ, 1990’lı yıllarda ticari kullanıma açılarak hızla yayılmış ve bugün yüz milyonların kullandığı bir yapı haline gelmiştir. İnternetin bu derece hızlı yaygınlaşması ve kullanılmasının temelinde, gün geçtikçe ucuzlayan teknolojik bir donanımla beslenmesi ve geleneksel kitle iletişim araçlarına göre farklı yapılanmaya sahip olması vardır. İnternet kullanımının yayılmasını körükleyen ve ona avantaj sağlayan diğer faktörleri de şöyle sıralayabiliriz. Bireysel, grup ve çoklu iletişimi bir arada barındırması,Yayıncılık için düşük tamamlanmış maliyet ve düşük marjinal maliyet yaratması, Maliyeti az, küresel çoklu iletişime olanaklar vermesi, Düşük maliyetli küresel, metin temelli kişilerarası iletişime izin vermesi. İnternet medyasının başlangıcını, yazılı basının sayfalarını İnternet’e aktarması oluşturmaktadır. 1995’te, New York Times, The Washington Times gibi gazetelerin yayınlarını birebir İnternet’e aktarmaları bu süreci başlatmıştır. Aynı yıl Avrupa’da da International Herald Tribune ve Daily Mirror gibi gazeteler sayfalarını İnternet’e açmıştır.

•      Türkiye'de ise 12 Nisan 1993 tarihi, İnternetin miladı olarak kabul edilir. Bu tarihte ODTÜ'den ilk İnternet bağlantısı gerçekleştirilmiştir. İçeriğini İnternete taşıyan ilk yayın Aktüel Dergisi olmuştur. (Temmuz 1995) Dergi, Boğaziçi Üniversitesi’nin sunumcu bilgisayarları üzerinden, yine bu üniversitenin öğrencileri tarafından güncellenip dünyaya açılmıştır. İnterneti ilk keşfeden gazete olan Zaman Gazetesi, 2 Aralık 1995'ten itibaren gazetede yer alan haberleri ve köşe yazılarını İnternetten yayınlamaya başlamış, ancak yazıların ve haberlerin tamamını İnternete açmamıştır. Zaman Gazetesi ayrıca eski sayıları arşivleyerek herkesin ulaşmasını da sağlamıştır.

•      1996 yılında, Türkçe İnternette sadece Aktüel Dergisi ve Zaman Gazetesi bulunmakta, henüz İnternette olmayan gazetelerin açığını ise Xn (eksen) kapatmaktaydı. Xn’in yayın kadrosu, gazeteleri her gün tarayarak seçme haberleri ve köşe yazılarını İnternet'e taşımaktaydı.
•      İçeriğinin tamamını İnternete açan ilk gazete Milliyet gazetesidir (27 Kasım 1996).Hürriyet ve Sabah gazeteleri de Milliyet Gazetesini izlemiştir.(1 Ocak 1997) Radikal Gazetesi 28 Mart 1998'de, Cumhuriyet Gazetesi ise, 7 Mayıs 1998'de İnternete açılmıştır. Cumhuriyet Gazetesi 2000 yılının nisan ayında İnternet üzerinden abonelik sistemini getirmiş ve abone olan okurlar kendilerine verilen şifreyle o günkü sayıya ulaşabilmişlerdir. 
•      Ülkemizde ulusal yayın yapan bütün gazeteler gibi yerel gazetelerin büyük çoğunluğunun da İnternet sitesi bulunmaktadır. Birçok gazetenin sitesi, ilk zamanlarda sadece o günkü sayının içeriğine yer verirken, şimdi 24 saat güncellenir ve yeni haber eklenir hale getirilmiştir. 
•      Gazetelerin yanında televizyon ve radyolar da İnternette site açma zorunluluğu duymuşlardır. Televizyon ve radyolar sitelerinde program içeriklerini tanıtırken aynı zamanda da günün gelişen önemli olaylarını okurlarına aktarmaktadırlar. Bazı televizyonların sitelerinde görüntülü haberler de yayınlanmaktadır. Ziyaretçiler televizyon haberlerini siteden indirerek ya canlı olarak seyretme olanağına sahiptirler. Radyolar ise İnternet üzerinden canlı yayın yaparak dünyanın herhangi bir bölgesinden dinlenebilmektedirler.
•      Türkiye'de İnternet üzerinden bağımsız yayın yapan ilk site NetHaber’dir. Türkiye'nin en büyük servis sağlayıcılarından biri olan Superonline'ın İnternet sitesine bağlı olarak kurulan NetHaber, Anadolu Ajansı ve Reuters'in haberlerini ziyaretçilerine ulaştırmıştır. Bu gelişme İnternet yayıncılığı için atılan önemli adımlardan biridir.
•  İçeriği tamamen kendine özgü olan ve bağımsız yayıncılık yapan ilk site, gazeteci Ahmet Tezcan'ın kurduğu www.dorduncukuvvetmedya.com’dur. Televizyonda program olarak yayınlanan “Dördüncü Kuvvet Medya” bu olanağını kaybedince, İnternete taşınarak medya etiği konusunda duyarlı gazetecileri de aynı ortamda buluşturmuştur. Mayıs 1998'de İnternet üzerinden yayınlanmaya başlayan site, hiçbir gruba bağlı olmadan yayın yapan sitelerin de öncülüğünü yapmıştır.
•      2000 yılının başında ise büyük sermaye gruplarına bağlı olmayan gazetecilerin öncülüğünde birçok haber sitesi yayına geçmiştir. Bunda medyada yaşanan ekonomik krizin etkisi de büyüktür. Birçok deneyimli gazeteci işsiz kalmış ve mesleklerini İnternette açtıkları sitelerle sürdürmüşlerdir. Bu durum, Türkiye'de İnternet gazeteciliğinin gelişmesine olumlu katkı sağlamıştır.
• Superonline'nin İnternet sitesinde haber yayınlaması benzer siteleri de aynı şekilde ziyaretçilerini son gelişmelerden haberdar etme zorunluluğuna itmiştir. Servis sağlayıcı firmalar İnternet sitelerinde haber yayınlamaya başlamışlardır. Şu anda ister amatör olsun ister profesyonel, İnternet sitelerinin büyük çoğunluğu son dakika haberlerine sitenin bir köşesinde yer ayırmaktadırlar. Böylece, önemli bir gelişme dakikalarla sınırlı bir zamanda milyonlarca kişiye kısa bir sürede ulaşabilmektedir.
• Gün geçtikçe bilgisayar kullanıcı sayısı ve buna bağlı olarak İnternet kullanıcılarının artması İnternet gazeteciliğinin gelişmesine önemli katkı sağlamıştır. Sadece 2004’ün ilk dört aylık döneminde 4,7 milyon web sitesi kurulmuştur. Şu anda dünyada 70 milyona yakın web sitesi ve ağ, 700 milyonluk bir kullanıcı kitlesine sahiptir. Ayrıca son dönemlerde üstün teknoloji ürünü cep telefonlarıyla İnternet ulaşımının sağlanması ve kısa mesajlarla telefon sahiplerine mesaj iletilmesi, İnternet gazeteciliğinin yayılmasının önemli etkenlerindendir.

KAYNAKÇA: http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/modul_pdf/321GM0022.pdf